اپیزود 01: مفهوم Hue/Sat

قبل از اینکه بخوایم بریم سراغ کاربرد‌های این پنل پیشرفته توی

فتوشاپ ، اول باید ببینیم این کلمات و این پنل، اصولا چی هست؟ اصلا این سه تا گزینه Hue و Saturation و Lightness چی‌ان توی این پنل؟ هر کدوم چیکار می‌کنن؟ معنی‌شون چیه اصلا؟
Hue و Sat و Lightness در واقع سه ویژگی اصلی هر رنگ هستند. هر رنگی، هر رنگی که ما می‌بینیم، این سه تا ویژگی رو داره. هر چیزی که اطرافمون می‌بینیم، هر سه‌تای این مشخصات یا ویژگی‌ها رو توی خودش داره. حتی اگر فرض کنیم، کاملا خاکستریه، کاملا سیاهه یا سفیده. بالاخره هر چی که هست، این مشخصات رو داره. بدون این سه ویژگی، یک رنگ نمی‌تونه وجود داشته باشه.

مثلا فرض کنین یک خودکار بیک آبی کنارمون هست. میگیم این خودکار چه رنگی هست؟ آبی!
اما اینطور نیست. تو دنیای گرافیک حرفه‌ای یا دنیای عکاسی حرفه‌ای، این خودکار هم Hue داره، هم Saturation داره، هم Lightness.
Hue رو فام هم معنی می‌کنن، همون چیزی که تو دنیای عادی ما بهش می‌گیم رنگ. مثلا آبی، یک فام رنگی هست. ممکنه قرمز باشه، ممکنه زرد باشه، ممکنه فام رنگی نداشته باشه اصلا و مثلا سفید یا خاکستری باشه. بهرحال، فام همون اسم رنگ هست.
حالا این فام می‌تونه غلیظ و رقیق هم باشه، مثلا می‌تونه آبی کم‌رنگ باشه مثل آبی آسمان دود گرفته تهران یا آبی پر رنگ باشه مثل آبی آسمان کنار دریای خزر. نهایتا اینکه می‌تونه نورش زیاد باشه، مثل آبی آسمان سر ظهر، یا نورش کم باشه مثل آبی آسمان شب. بنابراین اگر از من بپرسین که آسمان شب، Hue و Saturation و Lightness ش چقدره، می‌گم ممکنه Hue و Sat ش رو درست ندونم، اما مطمئنم که Lightness یا نورش -100 هست. یا یه چیزی تو همین مایه‌ها. چون تاریک تاریکه.

اینها دقیقا همون چیز‌هایی هستند که برای هر رنگ دیگری هم می‌شه تعریف کرد.  به معنای ساده اینکه که Hue یعنی چه رنگی”، Sat یعنی چقدر رنگ”، و Lightness یعنی روشنایی رنگ” چقدر هست.

هنوز براتون درکش مشکله؟ خوب مشکلی نیست. از روی پنل رنگ خیلی بهتر می‌شه این‌ها رو فهمید. با دوبار کلیک روی آیکن رنگ توی نوار ابزارها، پالت رنگ‌ها رو باز می‌کنیم. در این پالت، معمولا دکمه کنار Hue علامت خورده است. یعنی چیزی که الان می‌تونیم توی نوار کناری ببینیم، تغییرات Hue یا فام هست. وقتی اون رو تغییر می‌دیم، چی تغییر می‌کنه؟ رنگ تغییر می‌کنه.
یادمون هست که Hue چی بود دیگه، چه رنگی؟” اینجا تصمیم می‌گیریم که رنگ اصلی چی باید باشه. طبیعتا وقتی یک رنگ رو انتخاب کردیم، توی کادر روبرویی می‌تونیم تعیین کنیم که (چپ و راست) پر رنگ باشه یا کمرنگ یا (بالا و پایین) روشن باشه یا تیره. اما نکته مهم اینجاست که خود اون رنگ چی باشه که دقیقا همین نوار باریک می‌تونه اون رنگ رو برای ما انتخاب کنه.

هر گزینه‌ای که انتخاب شده باشه، این نوار همون رو نشون می‌ده. یعنی اگر Saturation رو انتخاب کنیم، این نوار، شدت غلظت رو کم و زیاد می‌کنه. یعنی می‌گه چقدر رنگ” می‌تونیم داشته باشیم. مقدار رنگ، حجم رنگ. چه میزان رنگ، برای اون رنگی که انتخاب کردیم رو با این گزینه انتخاب می‌کنیم و نشون می‌دیم. معلومه که هر چقدر هم پایین‌تر می‌ریم، بیشتر به سمت خاکستری می‌ره. چون مقدار رنگش داره کمتر و کمتر می‌شه.
به همین صورت هم گزینه Brightness رو داریم. Brightness همون Lightness هست. یعنی روشنایی. هر چقدر بیشتر بشه، رنگ رو روشن‌تر می‌کنه و هر چقدر تاریک‌تر بشه، رنگ رو تیره‌تر می‌کنه. می‌دونیم که اون بالای بالا، رنگ بیشترین مقدار خودش رو داره. اما این پایین، همیشه برای همه رنگ‌ها یکی هست، سیاه! رنگی که مقدار روشناییش خیلی خیلی خیلی کم بشه، می‌شه سیاه. دیگه فرقی نمی‌کنه چه رنگی باشه یا چه‌قدر رنگ داشته باشه.

اگرچه من همیشه برای هر سه گزینه Hue/Sat/Bright از گزینه‌هاشون استفاده می‌کنم، اما بد نیست این رو هم بدونیم که هر کدوم رو انتخاب می کنید، پنجره روبرویی، اون دو تای دیگه رو نشون می‌ده. یعنی وقتی Hue رو انتخاب می‌کنید، اون پنجره، دو گزینه Sat و Bright رو نشون می‌ده. وقتی Sat رو انتخاب می‌کنین، Hue و Brightness رو نشون می‌ده و نهایتا وقتی Brightness رو انتخاب می‌کنین، Hue و Sat رو. کلا سه تا هستن دیگه، یکی می‌شه توی نوار و اون دو تای دیگه می‌شن توی پنجره بزرگتر.

اصل چیزی که می‌خواستیم یاد بگیریم این بود که هر رنگ، سه ویژگی داره: فام، غلظت و روشنایی و برای اینکه هر پیکسل رنگی ساخته بشه به سه تای اونها نیاز داریم.
حالا می‌ریم سراغ پنل Hue/Saturation (اسمش دو تایی هست، چون طولانی می‌شد. وگرنه باید هر سه تاش رو می‌گفتیم). این سه تا اسلایدر توی این پنل می‌تونن این سه ویژگی رو کنترل کنن. اما تعداد کارهایی که با همین سه تا اسلایدر می‌شه انجام بدین، نامحدوده. واقعا به شکل نامحدود می‌تونین روی رنگ‌ها تاثیر بذارین و اونها رو تغییر بدین. بریم سراغ اولین مثال و ببینیم این سه تا اسلایدر چه کارهایی می‌تونن بکنن.